Onze Fairtrade-reis naar Ghana

Vanmorgen ging om half 6 de wekker !!!! En om Kwart over 6 zaten we in de auto, op weg naar Zundert waar we de rest van de groep zouden ontmoeten. We waren al snel in Zundert, we moesten om 8.15 uur verzamelen en om 7.45 uur waren we er al als een van de eerste. Eerst even een bakkie koffie, totdat iedereen aanwezig was en daarna met ze allen in een taxi-busje naar het vliegveld in Brussel. Om 12.30 uur gingen we vliegen en om 19.30 uur lokale tijd kwamen we aan in Ghana, na een tussenstop in de Ivoorkust. Op het vliegveld ging het allemaal heel voorspoedig. We werden opgehaald met een busje e naar ons hotel gebracht. We hebben een heerlijke grote kamer, met internet !!!!! Eerst even opgefrist en toen met ze allen beneden nog wat gegeten. Daarna snel naar bed, want morgen moeten we om 7.30 uur al weer in het busje zitten.

Dag 3 
Vanmorgen om 6.00 uur ging de wekker en toen hebben we eerst ontbeten inde tuin van het hotel, waar het toen al behoorlijk warm was. We zitten hier vlak bij de kust dus de luchtvochtigheid is hier ook behoorlijk hoog…
Om 7.30 uur werden we opgehaald met de bus. Vandaag hadden we een dag om de mensen, geschiedenis en cultuur van Ghana te leren kennen: na een busrit van 4 uur met ongelofelijk veel verkeer !!!!! deden we eerst een bezoek aan het slavenfort Elmina, waar we een rondleiding kregen in de kelders waar duizenden slaven door blanke europese mensen werden mishandeld, vernederd en vermoord. Het was geen mooi verhaal en juist ook hierom nog meer reden om de volgende dagen goed te bekijken en vast te leggen hoe Fair-Trade onze chocolade is, want de mensen hier in Afrika verdienen het hoe dan ook om waardig en gelijk behandeld te worden.

Hierna gingen we nog een klein stukje rijden naar het Kakum regenwoud. Hier volgden we de route van hangbruggen. De route begint op de grond. Langzaam klimt het pad omhoog, terwijl het land onder je een vallei vormt. Een gids leidt je op 40 m hoogte op een hangbrug van boomtop naar boomtop. Er zijn 7 bruggen met een totale lengte van 350 m. Je krijgt hier een uitstekende indruk van hoe hoog de bomen zijn, en hoe dicht het bladerdak. En hoe het ecosysteem hier werkt. Je loopt dan wel 40m hoog in de lucht, maar je kunt de bodem onder je niet zien! En dan nog zijn er bomen die boven je uit torenen. Het was wel een geweldige ervaring ! Onderweg zagen we prachtige vlinders , die nog eens mooi gingen poseren ook en ontzettend veel hagedissen, ik had er nog nooit zoveel tegelijk gezien een slang liet ons erg schrikken en je vraagt je af, wat leeft hier nog meer…. Het was bloedje heet, maar gelukkig was het wel droog gebleven….daar hadden we echt geluk mee want eigenlijk regent het altijd wel een beetje in het regenwoud, volgens de gids… Ghana heeft een fantastische natuur. Het is dan ook belanrijk om deze natuur te behouden, dit is ook van belang voor de cacaobomen want deze groeien alleen in het regenwoud. Het was een mooie op deze manier het ecosysteem van het regenwoud te leren kennen. Hierna was het tijd om terug te gaan naar het hotel…..middenin de spits….wat een enorme drukte weer zeg, echt niet normaal, volgens mij maak je dat alleen in Afrika mee….. Om 20.00 uur kwamen we aan in het hotel, om 20.30 uur moesten we weer verzamelen om te vertrekken met de bus naar een restaurant, een stukje verderop, maar we moesten ook weer die chaos in, dus voordat we er waren…….. we hebben wel lekker gegeten en om 22.30 uur weer richting hotel vertrokken. Morgen wordt het weer vroeg dag, dan gaan we echt naar de cacaoplantages….. ben benieuwd hoe dat gaat worden !

Dag 4
Vanmorgen weer vroeg op omdat we om 7.15 uur weer opgehaald werden. Vandaag gingen we naar de cacaoplantages. Het was weer even een stukje rijden, Nu door een heel ander soort gebied als wat we gewent waren. In het eerste gedeelte zagen we al ‘modernere winkeltjes’ langs de weg en de mensen zagen er ook iets moderner uit. En al heel snel zagen we prachtige woningen staan die ik in heel Afrika (van wat ik er van gezien heb, ook de vorige keer toen we in Kenia waren) nog nooit gezien had….. Maar hoe dichter we bij de cacaoplantages kwamen hoe minder moderner de mensen werden . Dan bedoel ik natuurlijk modern voor het begrip hier natuurlijk !!! Na 2 uur rijden zagen we al de eerste cacaobonen langs de weg en we stopten al snel. We waren deze keer met 4 tereinauto’s en Gert en ik zaten alleen met een Ghanese chauffeur die eigenlijk ook geen idee had waar we heen gingen en dus achter zijn collega’s aanreed. Hij snapte dus ook niet waarom we in de berm de auto gingen parkeren. De mensen van de voorste auto liepen de berm in en klommen het bos in, zonder te vertellen wat we gingen doen, dus we liepen maar mee, en ineens liepen we dus tussen de cacaobomen. Echt heel gaaf om te zien, en je verwacht ook niet dat die cacaobonen zo laag hangen…. die kun je gewoon van de stam af plukken! De gids pakte een cacaoboon, hakte het open en vertelde dat je de vrucht kon eten . Dat wist ik dus niet…tenminste, ik dacht altijd dat dat heel bitter was, maar het was heel sappig en smaakte een beetje naar appel. Het wordt pas bitter als de bonen zijn gefermenteerd ….. We zijn ook nog naar de ‘werkhut’ van de boer gelopen vandeze kleine plantage. De boer was er zelf niet, maar onze gids legde uit dat er dus eigenlijk alleen maar oudere mannen en vrouwen werken in de cacaoplantages. Dit komt omdat de boeren tot voor kort erg onderbetaald werden en de jeugd dus ,als ze volwassen worden naar de stad vertrekken om daar te werken. Oudere mannen zijn trouwens rond de 50-55 jaar !!!!! Ze worden hier niet veel ouder vanwege (auto)ongelukken, wat me eerlijk gezegd niet verbaasd, en vanwege ziektes , zoals malaria. Daarom wordt er de laatste jaren hard aan de weg getimmerd om jongeren weer op te leiden als boer en om beloningen te geven als ze dit werk gaan doen. Bijvoorbeeld, zo krijgen vrouwen die helpen op de plantage een beloning om hun eigen winkeltje te beginnen microkrediet’ en kinderen krijgen een schoolopleiding.

Na deze interessante ‘les’ reden we weer een klein stukje verder. We gingen naar de primary school. We werden opgewacht door een paar leerkrachten waarvan een dikke donkere gezellige mevrouw…. ze nam ons gelijk mee naar een groepje oudere kinderen die buiten zaten. Een paar waren muziek aan het maken en 4 andere gingen dansen, en natuurlijk werden er mensen uitgepikt om mee te dansen…ik heb me maar even op mijn fotograferen gestort…. Na dit hartelijke welkom zijn we nog 2 klassen in geweest en toen kwam die gezellige dame met het idee om een uitwisselingsprogramma te doen, zij wil graag met 10 kinderen naar Nederland komen om Nederland(s) te leren…..

Hierna zijn we naar Cacao Research Institute Ghana geweest. Hier worden boeren opgeleid, en veel onderzoek gedaan naar nieuwe soorten cacaovruchten die het hele jaar geoogst kunnen worden en beter bestand zijn tegen ziekten zodat er meer opbrengst is, ook kijken ze naar wat je nog meer van de cacaovruchten kan maken, zoals: cacaoboter, cacaozout, douchecreme, afwasmiddel, zeep, wijn, gin en jam enz. Er gaat dan minder veloren van de vrucht en dit is beter voor de boer zorgt voor een nog betere opbrengst. Natuurlijk hebben we de douchecreme, cacaoboter en jam gekocht (we konen daar niet proberen…)dus thuis nog even een testronde. Jammer genoeg was de cacao-wijn op want die had ik wel heel graag even willen testen…. Dit centrum is heel erg belangrijk in het bijzonder voor de kleine boeren. Het grooste deel van de boeren hebben een te kleine plantage voor een fairtrade-certificaat, dit hebben ze nodig om te kunnen profiteren van fairtrade projecten. Voor de kleine boer zijn de kosten voor zo een certificaat hoger dan dat het oplevert. Maar met een opleiding en betere cacaobomen kunnen ze meer uit hun plantage krijgen. Hierbij helpt het Cacao Research Institute Ghana. Hierna hebben we even geluncht en zijn we verder gereden naar Abrahams Farm. Een cacaoplantage een stukje verderop. Ook weer heel gaaf om te zien. We kregen ook allemaal een cacaoboon mee. Wij hebben er 3 dus die gaan we donderdag, gelijk als we thuiskomen , op sterk water zetten! Na deze leuke indrukwekkende dag, gingen we weer terug naar het hotel, waar we 19.00 uur aankwamen. Even lekker opfrissen en dan met ze allen ergens eten.

Dag 5 
Vandaag de laatste dag. Vanochtend gingen we om 8.30 uur weg. Het was een ruim half uur rijden naar de Callebaut-fabriek. We begonnen daar met een presentatie over hoe de cacao handel in Ghana werk, via de cocobod, en hoe de kwaliteit bewaking werkt. Ook vertelde horden we hoe de mensen die in de fabriek werken allemaal voor toeslagen krijgen, bovenop hun loon. Callebaut heeft voor 100 werknemers een wijk met huizen laten bouwen waar zij kunnen wonen met hun gezin, de kinderen kunnen naar school en krijgen schoolboeken/spullen. Ook worden ze medisch ondersteund . Dit vond ik wel een heel interessant gedeelte. Na het hele verhaal gingen we naar de haven en naar de Ghana Cocoa Board, om te zien hoe de cacaobonen werden gesorteerd op grootte en kwaliteit, hoe het in zakken werd gedaan en vervolgens in cointainers werd opgeslagen om in Ghana verwerkt te worden of per boot vervoerd te worden naar oa Nederland. Wat een respect heb ik (nog meer) gekregen voor deze mensen !!! Als je toch ziet hoe deze cacaobonen gewoon aan een houten tafeltje worden gewogen, en met de hand door midden worden gesneden om te zien welke kwaliteit het is….. geweldig! Deze mensen zorgen er voor dat wij de goede kwaliteit cacao krijgen. Hierna gingen we terug naar de fabriek waar we een rondje door de fabriek gingen om te zien hoe ze hier van de aangekomen ‘cacaobonen’ , cacaoboter, nibs en cacaomassa maken. Om dit vervolgens ook weer te verschepen naar het buitenland. Toen we dit allemaal achter de rug hadden gingen we met de bus weer terug het verschrikkelijke drukke verkeer in naar het hotel.We hebben nog anderhalf uur de tijd om ons op te frissen en de koffers te pakken en dan gaan we op weg naar het vliegveld. Veel geleerd deze reis we begrijpen nu nog beter hoe fairtrade in zijn werk gaat Maar helaas ook gezien en gehoord dat er veel klein boeren nog niet kunnen profiteren van fairtrade voordeel hier in Ghana. Nu eens kijken wat wij met deze ervaring kunnen doen en wat wij nog meer kunnen betekenen voor de kleine cacaoboeren !!!!
 

Gert & Karin van Soest